Blog 33: Zelf zien, voelen, horen en ruiken

‘Om te weten hoe het is om bepaald werk te doen, heb je geen andere keus dan het zelf te gaan doen.’ 

Dit is een vrij vertaalde quote van Jeroen van Bergeijk. Deze journalist schrijft over zijn undercover-avonturen als koffersjouwer, flitsbezorger, Wehkampmedewerker en retourenafhandelaar bij Bol.com. Een paar weken lang is hij werknemer en kan vervolgens als journalist ‘laten zien, voelen, horen en ruiken’ hoe het werk eruitziet. 

Een arbodeskundige komt overal 

Ik heb genoten van zijn artikelen en boek. Maar dat is niet zo gek. Ik ben niet voor niets arbodeskundige geworden. In mijn werk kom ik overal, zie ik hoe dingen gemaakt worden, is het mijn taak om me in te leven in de ander om risico’s goed in te schatten. Dat zien, voelen, horen, ruiken, is het mooiste deel van mijn werk.  

Ik kan me voorstellen dat journalist Jeroen van Bergeijk vindt dat je werk zelf moet doen om te weten hoe het is. Maar als arbodeskundige heb ik de mazzel dat ik altijd op uitnodiging van een bedrijf kom. Ik mag elke deur openen en elke vraag stellen. Iets dat journalisten niet zo makkelijk gedaan krijgen. Undercover werken is voor mij niet echt nodig. 

Op stage in het eigen bedrijf 

Hoe zit dat dan met directeuren? Ik geniet ook van tv-programma’s waar de directeur undercover gaat. Door onopvallend mee te werken blijkt opeens dat sommige klussen ondoenlijk zijn, dat goede ideeën nooit zijn bureau bereiken en dat er knelpunten bestaan waar de directie geen weet van heeft. Maar volgens mij kunnen die directeuren ook best boven water blijven. Er zijn managers genoeg die bij aanvang van hun werk een maand stagelopen in het eigen bedrijf. Die hebben bij mij drie streepjes voor. Om hun oprechte interesse, maar ook omdat zij hun best doen om te weten komen, wat je nooit kunt raden vanachter je bureau. 

De bedrijfsarts over de vloer 

Mijn primaire taak is preventie: voorkomen dat mensen ziek worden door hun werk. Dat ligt anders bij bedrijfsartsen. Zij zien mensen over het algemeen als ze ziek zijn, al dan niet veroorzaakt door het werk. Eén van hun taken is het inschatten van de belastbaarheid. Wat kan de werknemer nog wel en wat niet meer. En kan dit binnen het eigen werk? Hiervoor stellen bedrijfsartsen honderd vragen aan de medewerker, lezen ze literatuur en spitten ze door rapporten van mensen als ik. Maar is dat genoeg? Zouden zij wel undercover moeten? 

Ook bedrijfsartsen gaan de werkplek op. Voor hen geldt dan hetzelfde als voor arbodeskundigen: alle vragen kunnen gesteld worden en alle deuren geopend. Undercover is ook bij hen niet nodig. Het probleem is alleen dat de bedrijfsarts niet altijd de tijd en financiële ruimte krijgt om de spreekkamer te verlaten en de werkplek op te gaan. 

Het mooie van de CAO Bouw & Infra is dat het werkplekonderzoeken door de bedrijfsartsen mogelijk maakt. Als uit een spreekuur of uit een gezondheidskundig onderzoek blijkt dat ‘zien, voelen, ruiken en horen’ essentieel is om te weten hoe een werknemer ondanks beperkingen ingezet kan worden, dan kan dat! Zo’n werkplekbezoek kan op kosten van Volandis uitgevoerd worden.  

Ik ben het dus maar gedeeltelijk met Jeroen van Bergeijk eens. Ik denk dat het inderdaad loont om veel op de werkplek te komen, maar undercover gaan is niet voor iedereen nodig. Mijn pleidooi voor werkgevers is: Loop stage! En wat bedrijfsartsen betreft: Veiligheidsschoenen aan en gaan.  

Zie, voel, hoor en ruik! Wat let je?