Cement
Cement wordt in de bouw toegepast als bindmiddel. De meeste cementsoorten zijn samengesteld op basis van zogenoemd portlandcement. Dit wordt gemaakt uit de grondstoffen kalk, klei, leem, leisteen en mergelaarde. Bepaalde stoffen die irritatie kunnen veroorzaken (chroom/kobalt) zijn van nature aanwezig in de gebruikte grondstoffen. Deze stoffen worden in een bepaalde verhouding gemengd, gebrand en gemalen.
Cement wordt in de bouw samen met zand, water en soms kalk verwerkt tot specie. Soms worden hulpstoffen toegevoegd zoals vertragers, plastificeerders en luchtbelvormers om de specie langer verwerkbaar te maken. Vaak wordt een deel van het cement vervangen door poederkoolvliegas.
Hoe word je blootgesteld aan cement en welke maatregelen kun je nemen om gezondheidsschade te voorkomen?
Cementstof kun je inademen, bijvoorbeeld bij het leegstorten van zakken of tijdens het uitstrooien (aanbranden voor het leggen van een cementvloer). Bij spuiten is het inademen van cement(deeltjes) in natte vorm mogelijk. Dit is echter niet zo waarschijnlijk, omdat het vrij grote druppels zijn. Dit kan wel bij spackspuiten. Voornamelijk betonspuiters en stukadoors hebben daar last van.
Bij het werken met cement is de inwerking op de huid het grootste probleem. Doordat je vaak met blote handen werkt, is het huidcontact intensief. Het product is sterk alkalisch, wat betekent dat het een irriterende en ontvettende werking heeft op de huid. Verder zijn er verbindingen (chromaat en kobalt) aanwezig die kunnen bijdragen aan het ontstaan van allergieën en/of cementeczeem.
Het inademen van cementstof kan leiden tot longaandoeningen. Door huidcontact met cement kan cementeczeem ontstaan. Dit komt door een combinatie van factoren, namelijk door irritatie van de huid (door de irriterende en ontvettende werking van cement) gecombineerd met kleine huidbeschadigingen (door zandkorrels) en allergie (voor chroom en kobalt). De huid kan ook ontstoken raken. Bij heel intensief huidcontact zijn zelfs brandwonden mogelijk. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer je geknield hebt gewerkt in nat cement, waardoor kleding doorweekt is geraakt.
- Zorg ervoor dat iedereen voldoende instructie/training heeft gehad over het veilig werken met cement.
- Spreek als werkgever en werknemer met elkaar over de te nemen beschermingsmaatregelen en spreek elkaar indien nodig er ook op aan!
Werkgever en werknemer kunnen samen de volgende maatregelen nemen, op volgorde van de arbeidshygiënische strategie:
- Gebruik indien mogelijk chromaatarm cement.
- Voorkom zoveel mogelijk dat je huid beschadigd raakt. Cement dringt diep in de beschadigde huid en veroorzaakt pijnlijke ontstekingen.
- Draag tijdens het werk geen ringen, hieronder kunnen zich resten cement en zand ophopen.
- Zorg ervoor dat er goede handschoenen beschikbaar zijn die beschermen tegen chemicaliën, en draag deze ook.
- Werk niet met open kraag bij werk boven je hoofd.
- Trek vieze kleding meteen na het werk uit.
- Voorkom huidklachten:
- Was je handen meteen na het werk met een zo mild mogelijk reinigingsmiddel.
- Droog je handen na het wassen goed af met een schone, droge handdoek en smeer je handen in met een verzorgende crème.
