Slaapapneu
Slaapapneu (OSAS) is een frequent voorkomende aandoening waarbij de ademhaling herhaaldelijk stopt tijdens de slaap. Onbehandelde slaapapneu kan resulteren in vermoeidheidsklachten gedurende de dag, een verhoogd risico op ongevallen op het werk en in het verkeer en onherstelbare gezondheidsschade (o.a. hart- en vaatziekten, diabetes en dementie).
Klachten niet herkend
Uit onderzoek blijkt dat circa 80% van de patiënten met slaapapneu zijn/haar klachten niet als zodanig herkent. Bijna 70% van de patiënten met slaapapneu lopen gemiddeld 4 jaar rond met klachten zonder dat ze deze als zodanig herkennen, 40% zelfs 8 jaar of langer. Het gevolg is dat naar schatting nog enkele honderdduizenden Nederlanders met onbehandelde slaapapneu rondlopen die iedere nacht opnieuw worden blootgesteld aan de schadelijke gezondheidseffecten van slaapapneu.
Dat kan betekenen dus dat er ook in de bouw- en infrasector werknemers rondlopen die lijden aan slaapapneu zonder dit zelf te weten.
Ademstops
Het gevolg kan zijn dat je minder energie hebt, je geheugen gaat achteruit, het voelt alsof je de hele dag wel kunt slapen en soms treden er zelfs burn-out klachten op. Omdat de ademstops ‘s nachts plaatsvinden weet de patiënt er vaak niets meer van. Soms is er zelfs sprake van tientallen ademstops per uur! Je kunt je voorstellen dat het dan lastig of zelfs onmogelijk is om in een diepe slaap te komen. De nacht lijkt dan meer op het rennen van een marathon.
Effecten thuis en op het werk
Ook werkgevers zijn zich niet voldoende bewust van de effecten van slaapapneu op werknemers. Zo neemt bij onbehandeld slaapapneu de kans op een bedrijfsongeval toe. Daarnaast neemt de arbeidsproductiviteit af, wordt de werknemer trager en heeft een korter lontje. Een werknemer die lijdt aan slaapapneu heeft 2 tot 3 keer meer verzuimdagen.
Tijdige behandeling kan veel leed voorkomen, maar dan is het wel zaak om slaapapneu als zodanig te herkennen. Gelukkig zijn er een aantal punten waaraan je een slaapapneu kunt herkennen:
- Overmatige slaperigheid, geradbraakt wakker worden;
- Cognitieve functies nemen af, vergeetachtigheid, moeite met concentreren;
- Droge mond bij ontwaken;
- Vaak 's nachts eruit om te plassen (nycturie);
- Tandenknarsen;
- Wat merkt de partner? Vaak staan zij doodsangsten uit omdat de partner naar adem happend wakker wordt;
- Snurken.
De eerste stap is altijd een diagnose. Heb jij op basis van de bovenstaande kenmerken het vermoeden dat jij of één van je werknemers last heeft van slaapapneu? Praat erover en maak een afspraak met je huis- of bedrijfsarts van jouw arbodienst. Het spreekuur van de bedrijfsarts is kosteloos als je aangesloten bent bij de cao Bouw & Infra en Afbouw die bij de NOA zijn aangesloten. Hij/zij kan je doorverwijzen naar de juiste specialist. Op basis van een slaaponderzoek waarbij je een nacht een meter thuis hebt die je monitort kan dan de juiste behandeling gestart worden. Dit kan bijvoorbeeld een snurkbeugel, een positietrainer of een CPAP-apparaat zijn.
De huidige manier om slaapapneu vast te stellen is een uitgebreid en kostbaar onderzoek. Volandis onderzoekt momenteel de mogelijkheid voor een laagdrempelige, betrouwbare en goedkope tool voor het identificeren van ongediagnosticeerde slaapapneu. Dit gebeurt in samenwerking met OSASense.
Het doel van dit project is het identificeren van werknemers met matige/ernstige slaapapneu in de onderzoekspopulatie. Vroegtijdige identificatie en behandeling van slaapapneu kan het aantal ongevallen in de bouw verminderen en de gezondheid van werknemers vergroten. Daarnaast vergroot een casefinding campagne de bewustwording van werknemers van slaapapneu gerelateerde klachten.
Meer informatie over de resultaten van dit onderzoek volgt later. Houd voor een update de nieuwsbrief van Volandis in de gaten. Ontvang je deze nog niet? Meld je aan via: www.volandis.nl/nieuwsbrief.
Wil je meer informatie over slaapapneu? Bekijk de video van de presentatie van Rick Pleijhuis, internist UMCG, tijdens de Volandis Deskundigendag 2020 of raadpleeg de websites van de Apneuvereniging of de Long Alliantie Nederland.
