Oorzaken werkdruk

Het werkdrukmodel van TNO (figuur 1) maakt duidelijk dat er geen goede balans is tussen de taken die de medewerker moet uitvoeren (dit wordt ‘taakeisen’ genoemd) en de mogelijkheden die de werknemer heeft om zelf zijn werk uit te voeren (dit wordt ‘regelmogelijkheden’ genoemd) (blauw). ‘Taakeisen’ en ‘Regelmogelijkheden’ moeten in balans zijn om die werkdruk en werkstress te voorkomen.

Taakeisen

Door aandacht te geven aan de taakeisen wordt duidelijkheid gegeven over het beleid om toe te werken naar gewenst gedrag en daarmee de bedrijfscultuur. Dit moet voor veilig gedrag zorgen en ongewenst gedrag voorkomen. De stijl van leidinggeven is daarbij belangrijk. Met ’ongewenst gedrag’ wordt in dit model niet alleen pesten, discriminatie, intimidatie, et cetera bedoeld. Ook als medewerkers er alles aan doen om fouten niet te melden, is een vorm van ongewenst gedrag.

Regelmogelijkheden

Het is belangrijk er binnen het bedrijf regelmogelijkheden zijn om het werk goed te organiseren. Dit houdt in dat zowel de leidinggevende als de werknemers zelf moet kunnen bepalen wat ze doen en dat ze elkaar daarin steunen. Het is belangrijk dat er onderling prettig overlegd wordt, vooral om elkaar te informeren en te coachen.

Daarnaast zijn er nog altijd de spontane overlegmomenten tijdens de uitvoering van het werk. Meegenomen worden bij het nemen van beslissingen houdt in dat werknemers van verschillende afdelingen worden betrokken om de organisatie (de processen) aan te passen, te verbeteren en wellicht te vernieuwen. Het geeft werknemers het gevoel dat er genoeg mogelijkheden zijn om werkdruk te voorkomen.

De individuele factoren

De individuele factoren en buffers (roze en groen gearceerde velden) hebben grote invloed op het ervaren van de werkstress. Steun van collega’s en uitvoerders of projectleiders, voldoende vakkennis en een goede manier om met stress om te gaan, hebben een gunstige invloed op het uiteindelijke ervaren van werkstress.

Werkstress

Werkstress is stress die voortkomt uit werkdruk, dus de disbalans tussen de taakeisen en de regelmogelijkheden. De persoonlijke vaardigheden en de buffers hebben invloed op de mate waarop die stress wordt ervaren. Stress op basis van bijvoorbeeld de thuissituatie is in dit model niet meegenomen, maar heeft wel invloed op de manier waarop werknemers stress ervaren.