Oplosmiddel gerelateerde klachten (OPS/CTE)
Oplosmiddelen zijn vluchtige stoffen waarin andere stoffen oplossen. Voorbeelden van oplosmiddelen zijn benzeen, terpentine, thinner en aceton. Oplosmiddelen zitten in verven, lijmen, schoonmaakmiddelen etc. Oplosmiddelen hebben giftige eigenschappen. Als ze eenmaal in je lichaam zitten, kunnen ze je zenuwstelsel beschadigen:
- Gevoel van duizeligheid/sufheid) bij piekblootstellingen. Dit zijn acute intoxicatieverschijnselen.
- OPS (Organisch Psycho Syndroom) of CTE (Chronische Toxische Encefalopathie). Dit is blijvende en onherstelbare schade aan het zenuwstelsel.
Kenmerken van OPS zijn slaapstoornissen, concentratiestoornissen, prikkelbaarheid, neerslachtigheid, vergeetachtigheid, je niet meer kunnen oriënteren, niet meer logisch kunnen denken en soms zelfs karakterveranderingen.
- Jarenlange blootstelling aan hoge concentraties van verfproducten, reinigingsmiddelen en ontvettingsmiddelen.
- De schadelijke dampen worden ingeademd of via de huid in het lichaam opgenomen.
- Screening met vragenlijst (Neurotoxic Symptom Checklist, NSC-60) en psychometrisch onderzoek (Neurotoxisch Evaluation Systeem, NES) door arbodienst.
- Diagnosestelling en begeleiding door Solvent Teams.
In het algemeen zijn de volgende maatregelen aan te bevelen om klachten te voorkomen:
- Vervang producten waar oplosmiddelen in zitten voor producten zonder oplosmiddelen. Dit is een wettelijke verplichting voor werkgevers (Arbobesluit, art. 4.62b en Arboregeling, paragraaf 4.8a art. 4.32a). Kies het minst schadelijke product. Raadpleeg hiervoor PISA.
- Kies voor een andere werkmethode. Bij binnenwerk is het bijvoorbeeld aan te raden geen verf te spuiten.
- Zorg voor goede ventilatie bij binnenwerk. Vooral in kleine ruimten moet goed geventileerd worden.
- Scherm werk af waar oplosmiddelen gebruikt worden.
- Hebben bovenstaande maatregelen onvoldoende effect: gebruik dan persoonlijke beschermingsmiddelen (zoals ademhalingsbescherming met A-filter).
- Vraag advies aan je bedrijfsarts bij de arbodienst. Dat kan in het PAGO/DIA of plan een afspraak voor het spreekuur van de bedrijfsarts. Zo nodig kan de bedrijfsarts vervolgacties inzetten. De kosten hiervan betaalt Volandis. Weet je niet wie je bedrijfsarts is? Bel dan met de Vraagbaak van Volandis: 0341 - 499 299.
- Publicatie 'Vervangingsplicht vluchtige organische stoffen. Uw vragen beantwoord' van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
