Blog 38: Red de RI&E

Wordt de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) afgeschaft voor bedrijven met minder dan  werknemers? Als het aan de Tweede Kamer ligt wel. Wat mij betreft niet.

Hoe minder regels, hoe beter. Dus ik kan mij voorstellen dat mensen blij zijn als er regels wegvallen. Maar let op, in dit geval denk ik dat we te vroeg juichen.

De motie

In november 2024 nam de Tweede Kamer een motie aan: er komt een verkenning naar de mogelijkheden om de RI&E te vereenvoudigen. Die verkenning moet in het voorjaar van 2025 klaar zijn. Daarbij wordt nadrukkelijk onderzocht of het mogelijk is de RI&E-plicht voor organisaties met minder dan 25 werknemers te schrappen.

Ik denk dat dit niet door zal gaan 

Voordat iedereen nu zijn RI&E direct in de prullenbak gooit: wacht! Ik heb de Europese wetten er nog eens op nagelezen. Europa vraagt om het inventariseren van risico’s, ongeacht de bedrijfsgrootte. Zomaar laten vallen van de RI&E-plicht voor bedrijven met minder dan 25 werknemers druist tegen de Europese afspraken in. Ik denk dat het schrappen van de RI&E-plicht dan ook vrij vroeg in de verkenning geschrapt zal worden.

Ik hoop dat het niet door zal gaan

Maar stel dat het wel zou kunnen. Dat Europa zegt: toe maar, doe wat je wilt. Dan denk ik echt dat het een erg slecht plan is. De RI&E is een veiligheidspin. Een borging waardoor geen enkel bedrijf ongemerkt onder een bepaald veiligheidsniveau zakt. Die moet je niet weghalen. Ook niet voor kleine bedrijven.

Barrels op de weg

Je kunt het vergelijken met de APK voor auto’s. Stel dat we die niet meer verplicht stellen, wat zou er dan gebeuren? Ik denk dat auto-eigenaren de dingen die zij weten en belangrijk vinden in de gaten zullen houden. Of de banden versleten zijn, of de remmen het doen, of de lampen werken, dat soort dingen. Maar dat wat je niet kent, of niet kunt, wordt zonder APK ook niet gecontroleerd. De check van de wielophanging verdwijnt misschien, de meting van de roetuitstoot zeker. Uitlaat? Uh, wat zou ik eraan moeten controleren?

Iedereen zal het zonder APK houden bij de voor hem bekende dingen. En dat wil niet zeggen dat het direct enorm misgaat, maar er komen uiteindelijk steeds meer onveilige auto’s op de weg. Ik denk dat het met de RI&E net zo zou gaan. De vaste vragenlijsten of controlepunten dwingen je naar alle gevaren te kijken. Niet alleen naar de risico’s die makkelijk te herkennen zijn of in jouw straatje liggen. 

Ik ben tegen

Ik ben tegen het schrappen van die RI&E-verplichting voor bedrijven met minder dan 25 medewerkers. Zoveel is wel duidelijk. Maar ik ben wel een groot voorstander van het versimpelen van deze verplichting. Voorkom dubbel werk en voorkom onzinnig werk.

Daarom ben ik ook zo blij met de plannen om de RI&E Bouwnijverheid te optimaliseren.  Dit online instrument wordt nog verder toegespitst op onze branche en nog verder vereenvoudigd. Alleen de onderwerpen die relevant zijn voor een bedrijf uit de sector staan er dan nog in. En zoveel mogelijk risico’s zijn al uitgewerkt en voorzien voor bouwspecifieke oplossingen. 

Lang leve de branche-aanpak

Een ander voorbeeld van het voorkomen van onzinnig en dubbel werk, is de Schadelijke Stoffen Assistent (SSA). Bouw en techniek hebben hiervoor de handen ineengeslagen. Bedrijven uit deze branches kunnen voortaan moeiteloos, én gratis, hun gevaarlijke stoffen registeren. Binnenkort wordt hier ook een centrale beoordeling uitgevoerd van veelvoorkomende werkzaamheden met de geregistreerde stoffen. Werken met WD40 doet iedereen ongeveer hetzelfde en het aanbrengen van kit ook. Dan is één keer beoordelen genoeg.

Veilig en gezond!

Kortom, ik ben het eens met de gedachte achter de motie: maak het zo eenvoudig mogelijk om aan wettelijke verplichtingen te voldoen. Maar eigenlijk waren we daar al hard mee bezig. De bouw maakt het beheersen van risico’s al jaren makkelijker, door het samen te doen, in de branche. Op die manier vraagt regelgeving minder tijd per bedrijf, maar blijft de lat even hoog: we werken veilig en gezond. Ook in een bedrijf met minder dan 25 werknemers.