Exoskelet: hulpmiddel of lastpak?

Je hoeft de vakbladen maar open te slaan of je komt een artikel over het exoskelet tegen. Ook op sociale media-kanalen worden veel filmpjes gedeeld over dit hulpmiddel. Bijvoorbeeld voor het verlichten van het werken boven schouderhoogte. Of bij het ondersteunen bij tilwerkzaamheden.

Overweegt je werkgever om een exoskelet aan te schaffen of hebben jullie er al één in gebruik? De onderstaande vijf tips kunnen helpen bij de overweging om een exoskelet aan te schaffen of te gebruiken. ‘Denk goed na voordat je actie onderneemt’, is hierbij een passend credo.

1. Denk na over de bronaanpak

• Overweeg als eerste ook andere manieren om je werk lichter te maken. Verbeter bijvoorbeeld je werkmethoden en materiaal, gebruik betere gereedschappen of zorg voor een goede werkplanning met voldoende herstelmomenten.
• Houd je gezondheid in de gaten en zorg voor een gezond lichaam. Dit is minstens zo belangrijk als het gebruik van technische hulpmiddelen.

2. Analyseer je werk

• Kijk goed naar je dagelijkse werkzaamheden. Hoe vaak voer je zware of herhalende taken uit? Werk je regelmatig boven schouderhoogte? Sta je lang in één houding? Dit zijn belangrijke factoren die kunnen bepalen of een exoskelet voor jou geschikt is.
• Denk ook aan de specifieke omstandigheden van je werkplek, zoals krappe ruimtes of het risico op vallen, die van invloed kunnen zijn op het gebruik van een exoskelet.

3. Kijk goed naar de voor- en nadelen

• Exoskeletten kunnen spieractiviteit verminderen en vermoeidheid uitstellen. Dit betekent dat je bij werkzaamheden met een repeterend karakter mogelijk langer en met minder inspanning kunt werken. Er is echter nog onvoldoende bewijs dat dit leidt tot minder schouder-, arm- of rugklachten.
• Let op dat langer kunnen werken zonder pauzes het risico op overbelasting kan verhogen. Dit kan dan alsnog leiden tot klachten aan spieren en gewrichten, vooral bij herhalende taken die lang duren.

4. Pasvorm en comfort

• Een goed passend exoskelet is zeer belangrijk. Een slechte pasvorm kan leiden tot druk- en schuurplekken, vooral bij zweten of in warme omgevingen.
• Houd rekening met je eigen lichaamsbouw, fitheid en eventuele onderliggende gezondheidsproblemen. Een exoskelet dat niet goed past of ondersteunt, kan meer kwaad dan goed doen.

5. Test en ervaar

• Als je in de gelegenheid wordt gesteld om een exoskelet te gebruiken, probeer het dan eerst. Kijk of het past bij jouw werk en of je je er comfortabel bij voelt. Vraag ervaringen op bij collega’s die het al hebben geprobeerd of ermee werken.
• Vraag om een testperiode of demonstratie van de leverancier, en geef feedback over je ervaringen.

Conclusie: blijf kritisch kijken

Een exoskelet kan voordelen bieden, maar het is belangrijk om kritisch te zijn en goed na te denken over je specifieke situatie. Maak een gedegen analyse van je werkzaamheden en overweeg andere oplossingen, met de bronaanpak als eerste. Zorg ervoor dat je een goed passende en comfortabele optie kiest en test deze eerst voordat je definitief besluit tot aanschaf over te gaan. Blijf gezond en werk veilig!

Waarom zou je je lijf upgraden?

De Universiteit van Nederland heeft een podcast gemaakt over het exoskelet: ‘Jouw lichaam met machineonderdelen. Waarom zou je je lijf upgraden?’ Beluister hier de podcast.